"Wiedza" starego poety : wokół Wierszy ostatnich Czesława Miłosza

Title: "Wiedza" starego poety : wokół Wierszy ostatnich Czesława Miłosza
Variant title:
  • The knowledge of an old poet : Czesław Miłosz's Last Poems
Source document: Slavica litteraria. 2022, vol. 25, iss. 2, pp. 51-61
Extent
51-61
  • ISSN
    1212-1509 (print)
    2336-4491 (online)
Type: Article
Language
 

Notice: These citations are automatically created and might not follow citation rules properly.

Abstract(s)
Prezentowany artykuł "Wiedza starego poety. Wokół Wierszy ostatnich Czesława Miłosza" stanowi próbę pogłębionej interpretacji późnych tekstów poetyckich Czesława Miłosza w kontekście tytułowej kategorii "wiedzy" oraz w odniesieniu do dawnych kontekstów kulturowych i paralel literackich. W świetle szczegółowych analiz dostrzec można fakt, iż polsko-litewski poeta korzysta z określonych wzorców artystycznych oraz inspiracji ideowych. Poeta pozostaje w tym wierny wielonurtowej myśli zachodnioeuropejskiej, zwłaszcza w jej odcieniu katolickim (w wydaniu rodzimym i ponadregionalnym), jak też stara się ukazać i zdefiniować na nowo miejsce i rolę twórcy w społeczeństwie XXI wieku, widząc w nim swego rodzaju szamana, mającego dostęp do wiedzy tajemnej, zakrytej przed wzrokiem zwykłych śmiertelników.
The Knowledge of an Old Poet. Czesław Miłosz's Last Poems The article is an attempt to present an in-depth interpretation of Czesław Miłosz's late poetic texts in the context of the eponymous issue of 'knowledge'. In the light of detailed analyses, it is visible that the Polish-Lithuanian poet, while processing and producing general human knowledge within the framework of literary discourse, uses specific artistic patterns and ideological inspirations. In this, the poet remains faithful to multi-faceted Western European thought, especially in its Catholic hue (in its native and supra-local version), and tries to present and redefine the place and role of the artist in the society of the 21st century, seeing him as a kind of shaman or priest of literature, able to access secret knowledge, hidden from the eyes of ordinary mortals.
References
[1] BAKA, Józef: Uwagi. Oprac. A. Czyż, A. Nawarecki. Lublin: Wydawnictwo Test, 2000.

[2] BERGER, Peter Ludwig – LUCKMANN, Thomas: Społeczne tworzenie rzeczywistości. Przeł. i oprac. J. Niżnik. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1983.

[3] BŁOŃSKI, Jan: Uparte trwanie baroku. Teksty Drugie 2001, nr 3/4 (68/69).

[4] BRAUDEL, Fernand: Historia i trwanie. Przeł. B. Geremek. Warszawa: Czytelnik, 1999.

[5] CZYŻ, Antoni: Światło i słowo. Egzystencjalne czytanie tekstów dawnych. Warszawa: Towarzystwo "Ogród Ksiąg", 1995.

[6] DUK, Józef: Liryka Czesława Miłosza wobec tradycji polskiego baroku. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria 31, 1991.

[7] IŁŁAKOWICZÓWNA, Kazimiera: Poezje zebrane. Tom 3. Red. J. Biesiada, A. Żurawska-Włoszczyńska. Toruń: Algo, 1999.

[8] IŁŁAKOWICZÓWNA, Kazimiera: Niewczesne wynurzenia. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1958.

[9] JAN PAWEŁ II: Tryptyk rzymski: medytacje. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM, 2003.

[10] KOCHANOWSKI, Jan: Pieśni. Oprac. L. Szczerbicka-Ślęk. Wyd. 4. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1997.

[11] KRUPOWIES, Walentyna: Krajobrazy ze skazą. Przykłady – literackie reprezentacje – analizy. In: Pejzaż / krajobraz / przestrzeń: język i tekst. Red. M. Długołęcka-Pietrzak, A. Kocyła-Łukasiewicz. Siedlce: Instytut Kultury Regionalnej i Badań Literackich im. Franciszka Karpińskiego – Instytut Polonistyki i Neofilologii UPH, 2018.

[12] MIŁOSZ, Czesław: Wiersze ostatnie. Kraków: Znak, 2006.

[13] PAWELEC, Dariusz: The Hymnic code in the poetry of Czesław Miłosz. In: Miłosz in Pamiętnik Literacki [Literary Memoir]: selected papers. Warszawa: Instytut Badań Literackich, 2013, s. 35–57.

[14] POPPER, Karl R.: Świat skłonności. Przeł. A. Chmielewski. Kraków: Znak, 1996.

[15] RYBA, Renata: Barokowe "ogony", "muchy" i dekolty, czyli "zbytki na dnie samym piekła wymyślone". In: Człowiek w literaturze polskiego baroku. Red. A. Borkowski, M. Pliszka, A. Ziontek. Siedlce: Instytut Filologii Polskiej Akademii Podlaskiej – Siedleckie Towarzystwo Naukowe, 2007.

[16] SOKOŁOWSKA, Jadwiga: Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1971.

[17] STABRO, Stanisław: "U kresu drogi" – Czesław Miłosz "Wiersze ostatnie". Ruch Literacki 53, 2012, nr 4–5, s. 533–546.

[18] WILDIERS, Norbert Max: Obraz świata a teologia. Od średniowiecza do dzisiaj. Przeł. J. Doktór. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1985.