Název: Korolevo castle of Nyaláb
Variantní název:
- Hrad Nyaláb v Korolevu
Zdrojový dokument: Archaeologia historica. 2016, roč. 41, č. 1, s. 273-299
Rozsah
273-299
-
ISSN0231-5823 (print)2336-4386 (online)
Trvalý odkaz (DOI): https://doi.org/10.5817/AH2016-1-16
Trvalý odkaz (handle): https://hdl.handle.net/11222.digilib/135218
Type: Článek
Jazyk
Jazyk shrnutí
Licence: Neurčená licence
Upozornění: Tyto citace jsou generovány automaticky. Nemusí být zcela správně podle citačních pravidel.
Abstrakt(y)
The castle of Nyaláb is located near the village of Korolevo, the Vynohradiv district of Zakarpats'ka oblast of Ukraine. It is distinguished by a very rich cultural layer, a complex stratigraphy and a significant number of finds. Three residential rooms were investigated, the construction of four tile stoves was studied, and thousands of samples of ceramics, stove-tiles, leather, bones, glass and metal products were excavated on the site by an expedition of Uzhhorod National University during the field seasons of 2007, 2011–2014. The general dating of the finds is the end of the 13th – mid-17th centuries.
Hrad Nyaláb, nacházející se v poblíž obce Korolevo Vinogradovského regionu Zakarpatské oblasti Ukrajiny, se vyznačuje silným kulturním souvrstvím, složitou stratigrafií a velkým množstvím vlastního materiálu. Ve výzkumných sezónách v letech 2007, 2011–2014 zde expedice Užhorodské národní univerzity přezkoumala tři obytné místnosti, objevila konstrukce čtyř kachlových kamen a našla tisíce fragmentů keramického nádobí, kachlů a výrobků z kůže, kostí, skla a kovu. Sumární datace kolekce nálezů – konec 13. – polovina 17. století.
Reference
[1] BENCZE, Ü., 2008: Importuri de vase ceramice central-europene în Transilvania. Secolele XIV–XVI. http://www.medievistica.ro/texte/arta. 7. 04. 2008.
[2] ČAPLOVIČ, D.–SLIVKA, M., 1985: Stredoveká importovaná keramika na východnom Slovensku, AR XXXVII, 49–57.
[3] CHOVANEC, J., 2005: Palatínska kachľová pec Imricha Perényiho. In: Gotické a renesančné kachlice v Karpatoch, 23–54, 257–259. Trebišov.
[4] CHOVANEC, J.–DRONZEK, J.–BAJUS, Ľ., 2004: Kostol Navštívenia blahoslavenej Panny Márie v Trebišove. Trebišov.
[5] CSOMA, J.–CSERGHEÖ, G., 1888: A Perényiek középkori síremlékei, Archaeologiai Értesítő VIII, 295–303.
[6] DERCSÉNYI, D.–GERŐ, L., 1963: A sárospataki Rákóczi-vár. Budapest.
[7] DROBNÁ, Z., 1957: Loštické poháry. K otázce jejich datování a slohového zařazení, Český lid 44, 98–107.
[8] FELD, I., 2002: Gótikus és reneszánsz kályhacsempék Északkelet – Magyarországról. In: Gerencsérek, kályhások, tűzvigyázók. Feudáliskori kályhacsempék az Alföldről és peremvidékéről. Gyula.
[9] GOŠ, V., 2007: Loštice – město středověkých hrnčířů. Opava.
[10] GOŠ, V.–NOVÁK, J., 1976: Počátky výroby loštické keramiky, AR XXVIII, 4, 399–404.
[11] GRUIA, A. M., 2006: Saint George on Medieval Stove Tiles from Transylvania, Moldavia and Wallachia. An Iconographical Approach, Studia Patzinaka 3, 7–48.
[12] GRUIA, A. M., 2010: Winged Samson and popular iconography in sixteenth-century Transylvania, Acta musei Napocensis 47/II, 203–211.
[13] GRUIA, A. M., 2012: Povestiri la gura sobei. Catalog selectiv al colecţiei de cahle a Muzeului Naţional de Istorie Transilvanei. Cluj-Napoca.
[14] GRUIA, A. M., 2013: Religious representations on stove tiles from the medieval kingdom of Hungary. Cluj-Napoca.
[15] GYURICZA, A., 1992: Reneszánsz kályhacsempék Északkelet – Magyarországról. Miskolc.
[16] HÉCZEY-MARKÓ, Á.–RÁCZ, M., 2013: Perényi Péter sírköve az abaújvári református templomban, Folia historica XXVIII, 55–71.
[17] HOLČÍK, Š., 1978: Stredoveké kachliarstvo. Bratislava.
[18] HUSZÁR, L., 1979: Münzkatalog Ungarn von 1000 bis Heute. München.
[19] ILOSVAI SELYMES, P., 1886: Az híresneves Tholdi Miklósnak jeles cselekedeteiről és bajnokságáról való história (bev. és jegyz. kísérte Szilády Áron). Budapest.
[20] ISTRATE, D. M., 2004: Cahle din Transilvania şi Banat de la începuturi până la 1700. Accent.
[21] KERAMISCHE BODENFUNDE AUS WIEN: Keramische bodenfunde aus Wien. Wien.
[22] KOMÁROMY, A., 2001: Nyalábvár és uradalma. In: Ugocsa vármegye a történelemben. Válogatott írások, 16–42. Ungvár.
[23] KOZÁK, K., 1963: Kétfejű sasos kályhacsempék Magyarországon, Budapest Régiségei XX, 65–200.
[24] KRÁSA, KTERÁ HŘEJE, 2008: Krása, která hřeje. Výběrový katalog gotických a renesančních kachlů Moravy a Slezska – Schönheit, die wärmt. Gotische und renessainzeitliche Kacheln aus Mähren und Schlesien (Menoušková, D.–Měřínský, Z., edd.), 117–137. Uherské Hradiště.
[25] MITCHINER, M., 1998: The medieval Period and Nuremberg. Jetons, medalets at tokens. 1. London.
[26] MIHOK, L.–PROCHNENKO, I., 2008: Analysis of Iron Objects from Korolevo аnd Vinogradovo Castles, Carpatica-Карпатика 37, 149–165.
[27] NEKUDA, V.–REICHERTOVÁ, K., 1968: Středověká keramika v Čechách a na Moravě. Brno.
[28] PAVLĺK, Č.–VITANOVSKÝ, M., 2008: Magický jednorožeс a jeho ztvárnění na kachlích gotiky a renesance – Die magische Einhorn und seine Gestaltung auf Kacheln der Gotik und der Renaissance, AH 33, 539–558.
[29] POLLA, B., 1986: Košice Krásna. K stredovekým dejinám Krásnej nad Hornádom. Košice.
[30] PROHNENKO, I.–MOJZSESZ, V.–ZSILENKO, M., 2012: A királyházai vár csempekályhája, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve LIV, 241–285.
[31] PROHNENKO, I.–MOJZSESZ, V.–ZSILENKO, M., 2013: Kárpátalja középkori és kora újkori várainak kutatsá, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve LV, 203–250.
[32] RUSNAK, R., 2014: Vývoj mestskej domovej parcely na príklade Mäsiarskej 57/A v Košiciach, SlArch LXII, 315–398.
[33] RUSU, A. A., 2012: Stove Tiles with the Royal Coat of Arms of King Matthias I Corvinus, Ephemeris Napocensis XXII, 313–326.
[34] SCHARRER-LIŠKA, G., 2007: Die hochmittelalterliche Grafitkeramik in Mitteleuropa und ihr Beitrag zur Wirtschaftsgeschichte. Römisch-Germanisches Zentralmuseum Mainz 68. Mainz.
[35] SLIVKA, M.–VALLAŠEK, A., 1991: Hrady a hrádky na východnom Slovensku. Košice.
[36] SZÉKELY, T., 1957: A magyar bibliafordítások történetéből. Budapest.
[37] TROGMAYER, O., 2001: Villemont úr rejtélyes övei, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve XLIII, 259–263.
[38] ULIČNÝ, M., 2004: Premeny východoslovenskej keramiky v 13.–17. storočí [na podklade analýzy keramického fondu z hradu Šariš], dissertation thesis (Archeologický ústav SAV v Nitre), Prešov.
[39] МИКИТАСЬ, В.–ЧУЧКА, П., 1968: Дві Закарпатські оригінальні пам'ятки XV ст., Мовознавство 1, 62–64.
[40] МОЙЖЕС, В., 2014: Дослідження багатошарового поселення Ужгород-Горяни в 2013 р. In: Археологічні дослідження в Україні 2013, 133–134. Київ.
[41] ПАМ'ЯТКА АРХІТЕКТУРИ XIV ст., 1993: Пам'ятка архітектури XIV ст. Руїни замку в смт. Королево Виноградівського р-ну Закарпатської області. Топогеодезичні пошукові роботи і археологічні науково-дослідні роботи. Том ІІ. Книга 5. Вип. І. Шифр 93-41; ІІ-5-І. Львів.
[42] ПРОХНЕНКО, И., 2007: Новые данные о восточной границе распространения керамики типа Лоштице, Východoslovenský pravek VIII, 105–110.
[43] ПРОХНЕНКО, И., 2008: Меч с Королёвского замка, Carpatica-Карпатика 37, 186–188.
[44] ПРОХНЕНКО, И., 2009: К вопросу о создании средневековых фортификационных сооружений на территории Закарпатья, Východoslovenský pravek IX, 205–208.
[45] ПРОХНЕНКО, І., 2013: Знахідки лоштицького посуду на руїнах Королевського замку. In: Ужгородські чеські наукові читання: історія, культура, політика, право. Науковий збірник, 32–39. Ужгород.
[46] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2007: Дослідження Виноградівського та Королівського замків у 2007 році. In: Relaţii româno-ucrainene. Istorie şi contemporaneitate. Румунсько-українські відносини. Історія та сучасність, 83–94. Cluj-Napoca – Satu Mare.
[47] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2009: До історії замків Закарпаття, Військово-історичний альманах 1(18), 71–97.
[48] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2013: Дослідження Королівського замку в 2011 р. In: Археологічні дослідження в Україні 2012, 170–171. Київ-Луцьк.
[49] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2013a: Розкопки Королівського замку в 2012 р. In: Археологічні дослідження в Україні 2012, 171–172. Київ-Луцьк.
[50] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2007: Результаты исследования Виноградовского и Королёвского замков в 2007 году, Carpatica-Карпатика 36, 219–255.
[51] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2008: Результаты исследования Броньковского замка, Carpatica-Карпатика 37, 139–148.
[52] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2011: Результаты исследования замков Закарпатья, Satu Mare, Studii şi comunicări. Seria archeologie XXVII/I, 187–234.
[53] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2011a: Результаты исследования Королёвского замка в 2011 году, Карпатика 40, 213–232.
[54] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, О.–МОЙЖЕС, В., 2009: Результати дослідження Виноградівського і Королівського замків. In: Археологічні дослідження в Україні. 2006–2007, 296–301. Київ.
[55] ПРОХНЕНКО, І.–МОЙЖЕС, В.–ГОМОЛЯК, О., 2012: Дослідження замків Закарпаття археологічною експедицією Ужгородського національного університету, Історичні студії. Збірник наукових праць з проблем давньої і середньовічної історії та етнології 4, 59–78.
[56] ПРОХНЕНКО, И.–МОЙЖЕС, В.–ЖИЛЕНКО, М., 2012: Результаты исследования Королёвского замка Нялаб в 2012 году, Карпатика 41, 204–248.
[57] ПРОХНЕНКО, І.–МОЙЖЕС, В.–ЖИЛЕНКО, М., 2013: Біблійні сюжети на кахлях Королівського замку, Наукові записки Ужгородського університету. Серія: історично-релігійні студії 2, 142–151.
[58] ПРОХНЕНКО, І.–МОЙЖЕС, В.–ЖИЛЕНКО, М., 2013а: Єзуїтський медальйон з Королівського замку, Наукові записки Ужгородського університету. Серія: історично-релігійні студії 2, 152–163.
[59] ПЬЯНЧАК, П.–ПРОХНЕНКО, И., 2008: Анализ остеологического материала замков северо-восточ-ной части Верхнего Потисья, Carpatica-Карпатика 37, 166–177.
[2] ČAPLOVIČ, D.–SLIVKA, M., 1985: Stredoveká importovaná keramika na východnom Slovensku, AR XXXVII, 49–57.
[3] CHOVANEC, J., 2005: Palatínska kachľová pec Imricha Perényiho. In: Gotické a renesančné kachlice v Karpatoch, 23–54, 257–259. Trebišov.
[4] CHOVANEC, J.–DRONZEK, J.–BAJUS, Ľ., 2004: Kostol Navštívenia blahoslavenej Panny Márie v Trebišove. Trebišov.
[5] CSOMA, J.–CSERGHEÖ, G., 1888: A Perényiek középkori síremlékei, Archaeologiai Értesítő VIII, 295–303.
[6] DERCSÉNYI, D.–GERŐ, L., 1963: A sárospataki Rákóczi-vár. Budapest.
[7] DROBNÁ, Z., 1957: Loštické poháry. K otázce jejich datování a slohového zařazení, Český lid 44, 98–107.
[8] FELD, I., 2002: Gótikus és reneszánsz kályhacsempék Északkelet – Magyarországról. In: Gerencsérek, kályhások, tűzvigyázók. Feudáliskori kályhacsempék az Alföldről és peremvidékéről. Gyula.
[9] GOŠ, V., 2007: Loštice – město středověkých hrnčířů. Opava.
[10] GOŠ, V.–NOVÁK, J., 1976: Počátky výroby loštické keramiky, AR XXVIII, 4, 399–404.
[11] GRUIA, A. M., 2006: Saint George on Medieval Stove Tiles from Transylvania, Moldavia and Wallachia. An Iconographical Approach, Studia Patzinaka 3, 7–48.
[12] GRUIA, A. M., 2010: Winged Samson and popular iconography in sixteenth-century Transylvania, Acta musei Napocensis 47/II, 203–211.
[13] GRUIA, A. M., 2012: Povestiri la gura sobei. Catalog selectiv al colecţiei de cahle a Muzeului Naţional de Istorie Transilvanei. Cluj-Napoca.
[14] GRUIA, A. M., 2013: Religious representations on stove tiles from the medieval kingdom of Hungary. Cluj-Napoca.
[15] GYURICZA, A., 1992: Reneszánsz kályhacsempék Északkelet – Magyarországról. Miskolc.
[16] HÉCZEY-MARKÓ, Á.–RÁCZ, M., 2013: Perényi Péter sírköve az abaújvári református templomban, Folia historica XXVIII, 55–71.
[17] HOLČÍK, Š., 1978: Stredoveké kachliarstvo. Bratislava.
[18] HUSZÁR, L., 1979: Münzkatalog Ungarn von 1000 bis Heute. München.
[19] ILOSVAI SELYMES, P., 1886: Az híresneves Tholdi Miklósnak jeles cselekedeteiről és bajnokságáról való história (bev. és jegyz. kísérte Szilády Áron). Budapest.
[20] ISTRATE, D. M., 2004: Cahle din Transilvania şi Banat de la începuturi până la 1700. Accent.
[21] KERAMISCHE BODENFUNDE AUS WIEN: Keramische bodenfunde aus Wien. Wien.
[22] KOMÁROMY, A., 2001: Nyalábvár és uradalma. In: Ugocsa vármegye a történelemben. Válogatott írások, 16–42. Ungvár.
[23] KOZÁK, K., 1963: Kétfejű sasos kályhacsempék Magyarországon, Budapest Régiségei XX, 65–200.
[24] KRÁSA, KTERÁ HŘEJE, 2008: Krása, která hřeje. Výběrový katalog gotických a renesančních kachlů Moravy a Slezska – Schönheit, die wärmt. Gotische und renessainzeitliche Kacheln aus Mähren und Schlesien (Menoušková, D.–Měřínský, Z., edd.), 117–137. Uherské Hradiště.
[25] MITCHINER, M., 1998: The medieval Period and Nuremberg. Jetons, medalets at tokens. 1. London.
[26] MIHOK, L.–PROCHNENKO, I., 2008: Analysis of Iron Objects from Korolevo аnd Vinogradovo Castles, Carpatica-Карпатика 37, 149–165.
[27] NEKUDA, V.–REICHERTOVÁ, K., 1968: Středověká keramika v Čechách a na Moravě. Brno.
[28] PAVLĺK, Č.–VITANOVSKÝ, M., 2008: Magický jednorožeс a jeho ztvárnění na kachlích gotiky a renesance – Die magische Einhorn und seine Gestaltung auf Kacheln der Gotik und der Renaissance, AH 33, 539–558.
[29] POLLA, B., 1986: Košice Krásna. K stredovekým dejinám Krásnej nad Hornádom. Košice.
[30] PROHNENKO, I.–MOJZSESZ, V.–ZSILENKO, M., 2012: A királyházai vár csempekályhája, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve LIV, 241–285.
[31] PROHNENKO, I.–MOJZSESZ, V.–ZSILENKO, M., 2013: Kárpátalja középkori és kora újkori várainak kutatsá, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve LV, 203–250.
[32] RUSNAK, R., 2014: Vývoj mestskej domovej parcely na príklade Mäsiarskej 57/A v Košiciach, SlArch LXII, 315–398.
[33] RUSU, A. A., 2012: Stove Tiles with the Royal Coat of Arms of King Matthias I Corvinus, Ephemeris Napocensis XXII, 313–326.
[34] SCHARRER-LIŠKA, G., 2007: Die hochmittelalterliche Grafitkeramik in Mitteleuropa und ihr Beitrag zur Wirtschaftsgeschichte. Römisch-Germanisches Zentralmuseum Mainz 68. Mainz.
[35] SLIVKA, M.–VALLAŠEK, A., 1991: Hrady a hrádky na východnom Slovensku. Košice.
[36] SZÉKELY, T., 1957: A magyar bibliafordítások történetéből. Budapest.
[37] TROGMAYER, O., 2001: Villemont úr rejtélyes övei, A nyíregyházi Jósa András Múzeum Évkönyve XLIII, 259–263.
[38] ULIČNÝ, M., 2004: Premeny východoslovenskej keramiky v 13.–17. storočí [na podklade analýzy keramického fondu z hradu Šariš], dissertation thesis (Archeologický ústav SAV v Nitre), Prešov.
[39] МИКИТАСЬ, В.–ЧУЧКА, П., 1968: Дві Закарпатські оригінальні пам'ятки XV ст., Мовознавство 1, 62–64.
[40] МОЙЖЕС, В., 2014: Дослідження багатошарового поселення Ужгород-Горяни в 2013 р. In: Археологічні дослідження в Україні 2013, 133–134. Київ.
[41] ПАМ'ЯТКА АРХІТЕКТУРИ XIV ст., 1993: Пам'ятка архітектури XIV ст. Руїни замку в смт. Королево Виноградівського р-ну Закарпатської області. Топогеодезичні пошукові роботи і археологічні науково-дослідні роботи. Том ІІ. Книга 5. Вип. І. Шифр 93-41; ІІ-5-І. Львів.
[42] ПРОХНЕНКО, И., 2007: Новые данные о восточной границе распространения керамики типа Лоштице, Východoslovenský pravek VIII, 105–110.
[43] ПРОХНЕНКО, И., 2008: Меч с Королёвского замка, Carpatica-Карпатика 37, 186–188.
[44] ПРОХНЕНКО, И., 2009: К вопросу о создании средневековых фортификационных сооружений на территории Закарпатья, Východoslovenský pravek IX, 205–208.
[45] ПРОХНЕНКО, І., 2013: Знахідки лоштицького посуду на руїнах Королевського замку. In: Ужгородські чеські наукові читання: історія, культура, політика, право. Науковий збірник, 32–39. Ужгород.
[46] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2007: Дослідження Виноградівського та Королівського замків у 2007 році. In: Relaţii româno-ucrainene. Istorie şi contemporaneitate. Румунсько-українські відносини. Історія та сучасність, 83–94. Cluj-Napoca – Satu Mare.
[47] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2009: До історії замків Закарпаття, Військово-історичний альманах 1(18), 71–97.
[48] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2013: Дослідження Королівського замку в 2011 р. In: Археологічні дослідження в Україні 2012, 170–171. Київ-Луцьк.
[49] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, O., 2013a: Розкопки Королівського замку в 2012 р. In: Археологічні дослідження в Україні 2012, 171–172. Київ-Луцьк.
[50] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2007: Результаты исследования Виноградовского и Королёвского замков в 2007 году, Carpatica-Карпатика 36, 219–255.
[51] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2008: Результаты исследования Броньковского замка, Carpatica-Карпатика 37, 139–148.
[52] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2011: Результаты исследования замков Закарпатья, Satu Mare, Studii şi comunicări. Seria archeologie XXVII/I, 187–234.
[53] ПРОХНЕНКО, И.–ГОМОЛЯК, Е.–МОЙЖЕС, В., 2011a: Результаты исследования Королёвского замка в 2011 году, Карпатика 40, 213–232.
[54] ПРОХНЕНКО, І.–ГОМОЛЯК, О.–МОЙЖЕС, В., 2009: Результати дослідження Виноградівського і Королівського замків. In: Археологічні дослідження в Україні. 2006–2007, 296–301. Київ.
[55] ПРОХНЕНКО, І.–МОЙЖЕС, В.–ГОМОЛЯК, О., 2012: Дослідження замків Закарпаття археологічною експедицією Ужгородського національного університету, Історичні студії. Збірник наукових праць з проблем давньої і середньовічної історії та етнології 4, 59–78.
[56] ПРОХНЕНКО, И.–МОЙЖЕС, В.–ЖИЛЕНКО, М., 2012: Результаты исследования Королёвского замка Нялаб в 2012 году, Карпатика 41, 204–248.
[57] ПРОХНЕНКО, І.–МОЙЖЕС, В.–ЖИЛЕНКО, М., 2013: Біблійні сюжети на кахлях Королівського замку, Наукові записки Ужгородського університету. Серія: історично-релігійні студії 2, 142–151.
[58] ПРОХНЕНКО, І.–МОЙЖЕС, В.–ЖИЛЕНКО, М., 2013а: Єзуїтський медальйон з Королівського замку, Наукові записки Ужгородського університету. Серія: історично-релігійні студії 2, 152–163.
[59] ПЬЯНЧАК, П.–ПРОХНЕНКО, И., 2008: Анализ остеологического материала замков северо-восточ-ной части Верхнего Потисья, Carpatica-Карпатика 37, 166–177.